Kilise Babaları.008

Antakyalı Lukianos aslında Adıyaman doğumludur ve Hritstiyan bir ailede yetişmiştir. Geleneğe göre kendisi Urfa’da ki Makarius Okulunda eğitim almıştır ama bu bilgi kesin değildir. Sonrasında Antakya kilisesinde papaz olur ve “Antkyalı” ünvanı buradan gelir. 4.yy Kilise tarihçisi Evsebius’a göre, Lukianos son derece ılımlı bir karaktere sahiptir. Antakya’da Lukianos çok sayıda öğrencinin toplandığı bir okul açar. Okulda öğrenciler’e Kutsal Yazıları yorumlamaya ve erdemli bir hayat sürdürmeye yönelik dersler öğretir. Aynı zamanda Lukianos Septuaginta’yı (Eski Ahit’in M.Ö. 3.-2. yy Grekçe çevirisini) kendi döneminin Grekçe grameri ve diline uygun olarak düzenler.

Antakya episkoposu olan Samsatlı Pavlus’un sapkınlık gerekçesiyle görevinden alınmasından sonra Lukianosdan da şüphelenir ve kendisi de yaklaşık 15 sene boyunca kilise’den aforoz edilir. Samastlı Pavlus “Adoptionizim” veya “Benimseme” görüşünü savunmaktaydı. Bu görüşe göre Hz. İsa Tanrı Kelamı olarak beden alışı doğuşta değil, vaftizci Yahya’nın vaftizi sonrasında gerçekleşmekteydi. Lukianos’un bu görüşü ne derecede benimsediğini bilmiyoruz, fakat 285 senesinde Kilise’ye tekrar kabul edilşi bu görüşlerden vazgemiş olmasına dair bir işaret olarak kabul edilmektedir.

Doğu Roma İmparatoru II. Maximinus’un zulmü sırasında, Lukianos Antakya’da tutuklanır ve Nikomedya’ya (İzmit’e) gönderilir. Burada dokuz yıllık hapsi sırasında birçok işkenceye maruz kalır. İki kez sorgulanır ve iki sorguda da Hristiyan imanından taviz vermeyip görüşlerini savunur. Ölüm nedeni belirsizdir. Bir ihtimale göre açlıktan ölmüş olabilir. Bir diğer ihtimal ise idam olmasıdır. Ölümüne atfedilen geleneksel tarih 7 Ocak, 312. Geleneğe göre idam edilkten sonra cesedi Marmara denizine atılır fakat yunuslar cesedini tekrar karaya getirir. Böylece Nikomediyalı (İzmit’li) Hristiyanlar da cesedini İzmit’te gömer.

****

KAYNAKÇA:

  • Butler, Alban, Rev. “The Lives of the Fathers, Martyrs, and Other Principal Saints.” Dublin: James Duffy, 1866; Bartleby.com, 2010. www.bartleby.com/210/.
  • Healy, Patrick. “Lucian of Antioch.” The Catholic Encyclopedia. Vol. 9. New York: Robert Appleton Company, 1910. http://www.newadvent.org/cathen/09409a.htm/
  • Resim: Menologion of Basil II. Wikimedia Commons.